بدعهدی برخی از اعتدالگرایانی که با تظاهر تمایل به جریان فکری اصلاح‌طلبی در قالب لیست امید وارد مجلس دهم شدند و در همان بدو ورود به صحن و تکیه زدن بر صندلی‌های سبز برای ریاست مجلس به کاندیدای رقیب رای موافق دادند باعث شد اصلاح‌طلبان برای انتخاب نامزدهای انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا که بنابر اصل یکصدم قانون اساسی مبنی بر اینکه «برای‏ پیشبرد سریع برنامه‏‌های‏ اجتماعی‏، اقتصادی‏، عمرانی‏، بهداشتی‏، فرهنگی‏، آموزشی‏ و سایر امور رفاهی‏ از طریق‏ همکاری‏ مردم‏ با توجه‏ به‏ مقتضیات‏ محلی‏، اداره‏ امور هر روستا، بخش‏، شهر، شهرستان‏ یا استان‏ با نظارت‏ شورایی‏ به‏‌نام‏ شورای‏ ده‏، بخش‏، شهر، شهرستان‏ یا استان‏ صورت‏ می‏گیرد که‏ اعضای‏ آن‏ را مردم‏ همان‏ محل‏ انتخاب‏ می‏‌کنند و شرایط انتخاب‏کنندگان‏ و انتخاب‏ شوندگان‏ و حدود وظایف‏ و اختیارات‏ و نحوه‏ انتخاب‏ و نظارت‏شوراهای‏ مذکور و سلسله‏ مراتب‏ آنها را که‏ باید با رعایت‏ اصول‏ وحدت‏ ملی‏ و تمامیت‏ ارضی‏ و نظام‏ جمهوری‏ اسلامی‏ و تابعیت‏ حکومت‏ مرکزی‏ باشد قانون‏ معین‏ می‏‌کند» با احتیاط بیشتری عمل کنند.

یکی از کارشناسان فعال در شورای سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان معتقد است باید این اقدام با دقت و حوصله بیشتری انجام شود چراکه نتیجه آن می‌تواند هم یک فرصت و هم تهدیدی برای اصلاح‌طلبان باشد. بی‌تردید انتخاب نامزدهای انتخابات شوراها نسبت به نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی از حساسیت بیشتری برخوردار بوده چراکه هم تعداد نامزدهای آن بیشتر است و هم حوزه‌های بیشتری اعم از کلان شهرها، شهرستان‌ها و روستاها را دربرمی‌گیرد.

انتقادات بسیاری که پیرامون نحوه عملکرد نمایندگانی که با مشی اعتدالی وارد لیست امید شده بودند، ایجاد شد و همین امر باعث شده که اصلاح‌طلبان اعتماد خود را نسبت به افرادی که تظاهر به داشتن روحیه اعتدالی دارند از دست بدهند. کارشناسان سیاسی اصلاح‌طلب بر این نکته تاکید دارند که این افراد در رقابت‌ها نشان دادند که اخلاق سیاسی را رعایت نمی‌کنند و نتیجه آرای ریاست مجلس دهم در مقایسه با تعداد اعضای فراکسیون امید گواهی بر این ادعاست.

آنچه مسلم است اصلاح‌طلبان باید از تجربیات انتخابات اخیر استفاده کرده و از هم‌اکنون برای انتخابات سال آینده شوراها برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند و در گزینش افراد تعیین معیارهایی که بیانگر کارنامه قوی آنها برای فعالیت در حمایت از اصلاح‌طلبان باشد را در الویت قرار دهند و بعد از این بخش خالی لیست خود را به‌راحتی و بدون تحقیق و مشورت با متخصصان امر در اختیار افرادی که مترصد فرصتی برای غلبه بر رقیب هستند، قرار ندهند. جناح مخالف به‌خوبی بر این مهم واقف است که اصلاح‌طلبان از حمایت حداکثری مردم برخوردار هستند چراکه این موضوع به‌اثبات رسیده است که دفاع از حقوق شهروندان ایرانی در همه حال مهم‌ترین دغدغه اصلاح‌طلبان بوده است بنابراین در شرایطی که موقعیت خود را در خطر ببینند با تظاهر به‌داشتن روحیه اعتدالی و تمایل به‌همراهی با این حزب روزنه امیدی برای خود می‌گشایند.

اصولگرایان مدعی اعتدال در رقابت‌ها اخلاق سیاسی را رعایت نکردند
مجید محتشمی رئیس جبهه اصلاح‌طلبان در مورد انتخابات شوراها به «ابتکار» گفت: اصل یکصدم قانون اساسی که به‌منظور استقلال شوراها و مدیریت شهری توسط دولت اصلاحات پی‌ریزی شده و اولین انتخابات شورای اسلامی شهرها و روستاها برگزار شد همه خوشحال از این بودند که به‌غیر از تعیین نهادهای مشخصی همچون مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان و ریاست جمهوری حتی انتخاب افراد برای فعالیت در سمت مدیریت در سطوح پایین‌تر نیز به مردم سپرده شده است.

وی در مورد آنچه باید جبهه اصلاح‌طلبان برای انتخاب کاندایداها به منظور معرفی برای حضور در انتخابات شوراها مورد توجه قرار دهد، تصریح کرد: به هر حال آقای روحانی قبل از انتخابات ریاست جمهوری متمایل به جریان اصولگرایی بود اما حمایت گسترده اصلاح‌طلبان از وی باعث شد که ادبیات اصلاح‌طلبی را سرلوحه اقدامات خود قرار دهد و نتیجه آن هم حمایت آحاد مردم ایران بود به‌همین دلیل انتظار می‌رفت در انتخابات مجلس دهم هم این اتفاق بیفتد و بتوان با کمک برخی اصولگرایان معتدل متمایل به ادبیات اصلاح‌طلبی در روند اداره مجلس هم یک پیروزی شگرف داشته باشیم.‌

دبیر کل حزب آزادی افزود: پیروزی که در پی عملکرد اعضای لیست امید انتظار داشتیم در عمل اتفاق نیفتاد تاجاییکه هم‌اکنون از آنها به‌عنوان نفوذی در بین اصلاح‌طلبان یاد می‌شود چراکه در بدو ورود به مجلس و در همان ابتدای راه از اصلاح‌طلبان حمایت نکردند و برای ریاست مجلس به لاریجانی که از حمایت حزب خاصی برخوردار نبوده اما طراح خوبی برای بهره‌مندی از آرای گروه‌های مختلف است، رای دادند و این نتیجه نشان داد که نمایندگانی که مدعی اخلاق اعتدالی متمایل به اصلاح‌طلبی هستند در عمل به گونه‌ای دیگر اقدام می‌کنند.محتشمی تاکیدکرد: البته اصلاح‌طلبان از پشتوانه آحاد ملت ایران به‌عنوان سرمایه اجتماعی برخوردار هستند که در انتخابات اخیر یک نه بزرگ به بدنه افراطی اصولگرایان گفتند و در پی به عقب رانده شدن اصولگرایانی که مشی تندروی دارند جامعه به دور از جنگ و جدال رفتارهای افراطی آنها از یک آرامش نسبی برخوردار شد.

این کارشناس سیاسی یادآورشد: اصلاح‌طلبان با بهره‌مندی از این تجربیات برای انتخابات شوراها به‌گونه‌ای عمل خواهند کرد که افرادی که چه در باطن و چه در بیان، اخلاق اصلاح‌طلبی را سرمشق خود قرار داده‌اند از سوی جبهه اصلاح‌طلبان کاندیدا شوند تا مجموعه اصلاح‌طلبانی که مشی اعتدالی دارند به جامعه معرفی شوند.محتشمی عنوان کرد: تجربه شورای شهر موجود به‌ویژه در تهران و مجلس دهم نشان داد که اصولگرایانی که مدعی اعتدال هستند اخلاق سیاسی را در رقابت‌ها رعایت نکردند بنابراین اصلاح‌طلبان باید در انباشت نیروی انسانی تحصیلکرده، مجرب، مدیر و مدبر پرداخته شده از جرگه اصلاح‌طلبان استفاده کنند چراکه با این اقدام می‌توان تفاوت بین اداره بهتر شهرها ازطریق یک منظومه فکری اصلاح‌طلبی را به مردم عرضه داشت.وی افزود: اتحاد ما اصلاح‌طلبان که از بدنه اجتماعی قویتری برخوردار هستیم در صورت یک دست شدن اعضای شورای شهر و روستا به‌ویژه در کلان شهرها به حصول نتیجه مطلوب مردم در پی انتخاب صحیحشان کمک می‌کند البته در شرایط کنونی این مهم وجود ندارد اما در شرایط جدید می‌توان کیفیت مطلوب انتخابات مردمی را برای جریان اصلاح‌طلبی پیش‌بینی کرد.

لیست امید تجربه خوبی برای تصحیح روند انتخاب کاندیداهای شوراها بود
الهام فخاری مسئول روابط عمومی شورای سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان در مورد برنامه‌ریزی برای انتخاب کاندیداهای شورای شهر و روستا درجهت عدم تکرار برخی عیوب که در لیست امید وجود داشت به «ابتکار» گفت: درست است که انتقاداتی نسبت به عملکرد فراکسیون امید وجود دارد اما بنده معتقدم که هنوز زود است که ارزیابی به‌گونه‌ای باشد که برای آنها کارنامه صادر کنیم چراکه انجام این اقدام مستلزم گذشت زمان بیشتری است و قضاوت صورت گرفته در مورد این فراکسیون زودهنگام بوده است.

وی در رابطه با برنامه شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان برای انتخاب کاندیداهای انتخابات شورای شهر و روستا افزود: در مورد انتخابات شوراها با توجه به‌تجربیاتی که وجود دارد به‌علت گستردگی شوراها که تحت پوشش انتخابات در شهرها، شهرستان‌ها و روستاها قرار دارند باید فضای گسترده‌تری هم برای نحوه انتخاب کاندیداهای آن فراهم شود چراکه افزایش کمی و کیفی در این انتخابات می‌تواند هم فرصت و هم تهدید باشد به‌همین دلیل همه طیف‌های سیاسی فعال در احزاب و جبهه‌های سیاسی در این زمینه برنامه‌ریزی دارند.این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تصریح کرد: تجربه انتخابات مجلس که در اسفندماه گذشته برگزار شد نشان داد روندی که در پیش گرفته‌شده و سیستم ارزیابی کاندیداها که طراحی شده بود به‌طور قطع دارای عیوب و اشکالاتی بود که باید برای انتخابات آتی برطرف شده و در سیستم ارزیابی جدید برای انتخاب کاندیداها از آن به‌عنوان یک تجربه استفاده شود.

فخاری تاکیدکرد: بی‌تردید برای انتخابات شوراها از یک شکل ارتقا‌یافته از آن سیستم انتخابات را می‌توان استفاده کرد که در حیطه وظایف و اختیارات سطح شهر نسبت به انتخابات مجلس شورای اسلامی عملیاتی‌تر باشد و این ملاحظات در مکانیسمی که طراحی می‌شود در نظر گرفته شده و متخصصان و شوراهای مشورتی در حال کار روی این موضوع هستند اما اینکه بگوییم هم‌اکنون خروجی مشخصی درباره اخبار اشخاص خاصی برای حضور در این انتخابات آماده انتشار باشد، وجود ندارد.وی در مورد معیارهایی که برای انتخاب کاندیداهای شوراها از سوی اصلاح‌طلبان در نظر گرفته می‌شود، یادآورشد: به‌طور قطع برای انجام یک کار تخصصی خوب از یک فرم بهبودیافته‌ای که در انتخابات گذشته مورد استفاده قرار گرفته در هر ارزیابی و مصاحبه استفاده می‌کنیم ضمن‌اینکه باید ببینیم در چه شرایطی با کدام ابزارها و در چه فضایی این تصمیمات گرفته شده که این کمک می‌کند تا با تحمل و دقت بیشتری بتوانیم افراد مناسبی را برای حضور در لیست اصلاح‌طلبان انتخاب کنیم.